Os Estados membros da ONU adoptaron a finais de 2015 os Obxectivos de Desenvolvemento Sostible co fin de erradicar a pobreza, protexer o planeta e asegurar a prosperidade para todas as persoas nun prazo de quince anos, de aí que tamén se lles coñeza como Axenda 2030.
Os ODS incorporan metas relativas á loita contra a fame, o acceso á saúde e a educación, a igualdade de xénero ou o coidado do planeta. Todas elas inclúen indicadores que entroncan coas competencias locais, de aí que as administracións locais teñan un papel chave na súa consecución. Deste xeito, os gobernos municipais poden tomar medidas para acadar os ODS na contorna, aliñando as súas políticas coa Axenda 2030, e tamén poden contribuír á súa consecución nos lugares máis desfavorecidos a través da cooperación internacional e da participación en redes coma o Fondo Galego.
Actividades
O Fondo Galego vén realizando desde 2017 diversos foros para promover a implementación da Axenda 2030 no eido local, achegando exemplos de boas prácticas do panorama internacional que resulten inspiradores para os municipios galegos. Ao tempo, impulsou diversas accións para dar a coñecer os Obxectivos de Desenvolvemento Sostible, como a exposición de viñetas ‘Os ODS. Un camiño para acabar coa pobreza e as desigualdades alá e acola’, ou vistosos materiais promocionais como axendas, pins e pulseiras, entre outras actividades.
Os ‘Intercambios Galicia-Portugal: os municipios a prol dos ODS’ puxéronse en marcha en 2019 co financiamento da Xunta de Galicia a fin de avanzar na “localización” da Axenda 2030, é dicir, na integración dos Obxectivos de Desenvolvemento Sostible nas políticas públicas locais. Persoal político e técnico dun concello galego e doutro portugués participan durante dúas xornadas neste troco de experiencias, ben en Galicia ou ben no país veciño, dinamizado por especialistas do Instituto Marquês de Valle Flôr. A través dun coñecemento práctico de iniciativas adaptables á realidade galega, aprovéitanse os avances que os municipios lusos teñen realizado a prol da Axenda 2030 para que os nosos gobernos locais definan estratexias que contribúan a facela realidade.
O Certame de murais arredor dos Obxectivos de Desenvolvemento Sostible ‘Muros que unen’ naceu en 2018 no marco dun convenio co Concello da Coruña destinado a organizar actividades de sensibilización fronte as desigualdades. O concurso ofrece varios espazos para representar distintos ODS, empregando así a arte urbana para dalos a coñecer e, ao tempo, fomentar o pensamento crítico e a participación cidadá na construción de cidades inclusivas. Ducias de artistas de distintos países envían as súas propostas, que logo son seleccionadas por un xurado especializado. As e os gañadores obteñen cadanseu premio de 2.000 euros, alén de facilitarlles todos os recursos necesarios para a realización das obras, que pasan a formar parte da paisaxe urbana.
Recursos
Boas prácticas dos concellos socios
Concello de Guitiriz
Logo de ter participado nos ‘Intercambios Galicia-Portugal’, o Concello de Guitiriz decidiu ofrecer formación sobre a Axenda 2030 a todo o persoal municipal. Deste xeito, impartíronse varios cursos a nivel interno para brindar un primeiro achegamento aos Obxectivos de Desenvolvemento Sostible. Ademais, no Nadal de 2019 as técnicas e técnicos do Concello realizaron un vídeo para difundir os ODS a través das redes sociais. Teñen previsto asemade instalar unha fonte na Casa Consistorial para empregar a auga da traída municipal.
Concello de Nigrán
A lexislatura arrincou en Nigrán coa creación da primeira Concellería da Axenda 2030 da que tivemos noticia en Galicia, desde a que se impulsa un plan estratéxico para cumprir os Obxectivos de Desenvolvemento Sostible. Comezouse poñendo en marcha pequenas pero valiosas iniciativas, como servir nos actos municipais auga da billa en botellas de cristal solidarias ou repartir 5.000 bolsas reutilizables entre o pequeno comercio. Ademais, difundíronse os ODS con grandes paneis nas marquesiñas e tamén a través da web municipal.
Concello de Bueu
O goberno municipal de Bueu marcouse para o presente mandato o propósito de potenciar os Obxectivos de Desenvolvemento Sostible de xeito transversal nas diferentes concellerías, destacando medidas para loitar contra o cambio climático como a colocación de luminarias LED. Para difundir a Axenda 2030, teñen instalada no Centro Social do Mar unha árbore conformada polos 17 ODS. Ademais, en todos os comunicados municipais incorporan o logotipo do rosco de cores.
Concello de Viveiro
Viveiro incorporouse en 2019 ao Pacto dos Alcaldes polo Clima e a Enerxía e comprometeuse, no marco desta adhesión, a redactar un Plan de Acción para a Enerxía Sostible e o Clima no prazo máximo de dous anos. O Concello promove actividades de sensibilización e educación para escolares e, tamén, dirixidas á cidadanía en xeral, por exemplo agasallando bolsas de tea conmemorativas de distintas efemérides nalgúns actos culturais. Ademais, conta con sistemas de xestión medioambiental en diferentes ámbitos municipais, entre outras accións.
Deputación de Pontevedra
A Deputación de Pontevedra encargou en 2019 un estudo para comprobar en que medida os 158 programas que impulsa están a contribuír á consecución dos 17 Obxectivos de Desenvolvemento Sostible, concretamente a 31 das metas nas que se subdividen e que están vinculadas ás competencias e alianzas do organismo provincial. A diagnose puxo de relevo que a entidade ten un impacto do 91% nestes apartados da Axenda 2030, e fixa como un dos retos de futuro a implicación dos concellos e dos axentes sociais no cumprimento dos ODS.