Seis alcaldes e unha alcaldesa do sur de Honduras percorreran os días 27 e 28 de novembro catro concellos galegos para intercambiar experiencias arredor da xestión pública da auga e o saneamento. A actividade encádrase no proxecto que o Fondo Galego de Cooperación e Solidariedade financia con 36.740 euros á ONGD Enxeñería Sen Fronteiras para fortalecer as capacidades técnicas dos sete municipios centroamericanos, a fin de que poidan mellorar estes servizos nas comunidades rurais.
San Lorenzo, Amapala, Nacaome, Marcovia, Goascorán, Namasigüe e El Triunfo son as vilas costeiras que integran a mancomunidade Nasmar, no Golfo de Fonseca. Os seus máximos representantes estarán mañá martes ás 11.30 horas no Concello de Arteixo e a partir das 18 horas no de Castrelo de Miño. O mércores ás 9 horas ofreceráselles unha recepción no Pazo de Raxoi, mentres que ás 16 horas está previsto que cheguen a Teo. Previamente, participarán en Santiago de Compostela no Foro Aberto 'O dereito humano á auga desde a xestión municipal. Experiencias desde Honduras e Galicia', que se celebrará ás 11.30 horas na Escola Galega de Administración Pública (EGAP). O encontro está especialmente pensado para edís e persoal técnico da administración local, que poden inscribirse en info@galicia.isf.es.
Alén das citas coorganizadas polo Fondo Galego, a axenda da delegación hondureña complétase cun encontro hoxe luns ás 10 horas coa vicerreitora de Internacionalización e Cooperación da Universidade da Coruña, Pilar García, mentres que ás 13.30 horas serán recibidos polo presidente da Deputación da Coruña, Valentín González. Ademais, o vindeiro xoves reuniranse con representantes da Subdirección Xeral de Cooperación Exterior da Xunta de Galicia, que cofinancia o proxecto na mancomunidade Nasmar, e con Augas de Galicia.
Acceso a un dereito básico
En canto á iniciativa que se está a implementar sobre o terreo, o obxectivo é ampliar o acceso á auga potable e ao saneamento da poboación rural, como dereito humano básico, mediante unha xestión integrada que contemple enfoques de transparencia e participación cidadá, entre outros. Para conseguilo, estanse a levar a cabo diversas accións a fin de fortalecer as capacidades municipais neste senso, comezando por formar ao persoal no manexo de programas onde integrar os datos e realizar a planificación hídrica, para o que tamén se lles dotará de equipamentos informáticos. Ademais, impartirase un Diplomado en Hidráulica coa colaboración da universidade, de xeito que as técnicas e técnicos municipais poidan deseñar e executar sistemas de abastecemento, adquirindo os coñecementos necesarios para realizar os cálculos de tubaxes, materiais precisos, etc. para evitar as habituais avarías e os costes da súa reparación. Por último, estase a elaborar un manual que recolla a metodoloxía para a construción de sistemas de auga rurais por parte dos concellos.
Os municipios da mancomunidade Nasmar suman preto de 210.000 habitantes, dos que aproximadamente o 70% non dispoñen dunha traída en condicións axeitadas. Na zona rexístranse ademais altos índices de desigualdade e pobreza, por enriba da media do Estado que se sitúa no 65%. Cómpre ter en conta asemade que Honduras é un país altamente vulnerable ao cambio climático, debido á súa degradación medioambiental, e está considerado un dos máis afectados por fenómenos meteorolóxicos extremos, como furacáns e secas. De feito, a visita a Galicia das autoridades locais hondureñas, prevista inicialmente para outubro, houbo de ser adiada por mor da tormenta tropical Michael, que provocou a perda de colleitas e vivendas no Golfo de Fonseca e media ducia de falecementos en todo o país.
A auga está recoñecida coma un dereito humano, de xeito que "toda persoa ten dereito a dispoñer de auga suficiente, salubre, aceptable, accesible e asequible para o uso persoal e doméstico". Ademais, os 17 Obxectivos de Desenvolvemento Sostible fixados por Nacións Unidas recollen como ODS 6 "garantir a dispoñibilidade de auga e a súa xestión sustentable e o saneamento para toda a poboación". A xestión municipal da auga é unha cuestión que afecta tanto aos países do Norte coma os do Sur, e moitas das problemáticas e solucións que se presentan son comúns aos distintos territorios.
Enxeñería Sen Fronteiras Galicia
Enxeñería Sen Fronteiras Galicia é unha asociación, baseada no voluntariado, que nos seus 25 anos de traxectoria tratou de buscar os xeitos de poñer a tecnoloxía ao servizo do desenvolvemento humano e do ben común, convencida de que isto pode contribuír a acadar un mundo xusto e solidario. Traballa en educación -moi vinculada ás escolas universitarias técnicas-, campañas de sensibilización e incidencia política, e tamén en rede con organizacións aquí e noutros países, como Honduras, para visibilizar e paliar os problemas de acceso a servizos básicos que son un dereito humano, e onde a tecnoloxía pode ter moita presenza, como a auga, a alimentación, a enerxía ou as TIC. Todo iso, sempre procurando que as persoas sexan quen de coñecer os seus dereitos e loitar por eles.